NATURA 2000 na leśnym kalendarzu
2008-12-15

 "Natura 2000 w lasach Podkarpacia" to temat przewodni kalendarza Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie na rok 2009. Zawarte na jego kartach zdjęcia i treści edukacyjne będą przez cały przyszły rok przypominać o wdrażanej właśnie nowej, europejskiej koncepcji ochrony siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków. Druk kalendarza dofinansowany został ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Na trzynastu planszach kalendarza prezentowane są gatunki priorytetowe w ochronie fauny i flory regionu, jak: żubr, wilk, ryś, trzmielojad, kraska, nadobnica alpejska, orlik krzykliwy i bocian czarny. Ich ważną ostoją o znaczeniu europejskim są właśnie lasy Podkarpacia. Dodatkowo na odwrocie stron kalendarza zamieszczono teksty informujące o obszarach chronionych na terenie lasów RDLP w Krośnie.

- Tworzenie obszarów Natura 2000  to dziś najważniejsze wyzwanie dla ochrony przyrody i jednocześnie źródło potencjalnych konfliktów  – mówi Edward Balwierczak, dyrektor RDLP w Krośnie. – Chcemy z tym tematem się zmierzyć i oswoić, również poprzez kalendarz, jako publikację obecną wśród nas przez cały rok. Cieszy nas, że temat ten dostrzega również zarząd Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie, który wsparł nasze wydawnictwo finansowo.

Podstawą prawodawstwa Unii Europejskiej w zakresie ochrony przyrody są dwie dyrektywy: tzw. Dyrektywa Ptasia (z 1979roku o ochronie dzikich ptaków) i Dyrektywa Siedliskowa zwana też  Habitatową (z 1992 roku o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). Przewidują one utworzenie systemu obszarów połączonych korytarzami ekologicznymi, według jednolitych zasad, tworzących razem spójną funkcjonalnie sieć obszarów chronionych, której tworzenie jest obowiązkiem każdego kraju członkowskiego Unii Europejskiej.

W skład sieci Natura 2000 wchodzą dwa typy obszarów: obszary specjalnej ochrony ptaków oraz specjalne obszary ochrony siedlisk.
Ochrona obszaru w ramach sieci nie wyklucza jednak jego gospodarczego wykorzystania. Zgodnie z założeniami programu każdy plan lub przedsięwzięcie, które może w istotny sposób oddziaływać na obiekt wchodzący w skład sieci, musi podlegać ocenie oddziaływania jego skutków na ochronę obiektu. Zgoda na działania szkodzące obiektowi może być wyrażona wyłącznie w określonych przypadkach i pod warunkiem zrekompensowania szkód w innym miejscu.

W Polsce utworzono dotychczas 72 obszary specjalnej ochrony ptaków, a polski rząd zgłosił Komisji Europejskiej zamiar utworzenia 184 specjalnych obszarów ochrony siedlisk

Wyznaczenie obszaru Natura 2000 , zmiana jego granic lub likwidacja następuje w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa, ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi oraz ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej.
Dotychczas na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie, w całości  lub części wyznaczono 8 Obszarów Specjalnej Ochrony Ptaków (OSO)  (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007r.; Dz. U. Nr 179, poz.1275) oraz zaproponowano 14 Specjalnych Obszarów Ochrony Siedlisk (SOO), które rząd polski  w dniu 31 sierpnia 2007 r. przekazał do Komisji Europejskiej. Proponowane SOO, zgodnie z zasadą ostrożności wynikającą z Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, jako projektowane  obszary ochrony siedlisk w ramach sieci Natura 2000 są objęte ochroną.
Na terenie lasów RDLP w Krośnie obszary Natura 2000 stanowią łącznie 226 tysięcy ha.
 
Aktualnie na podstawie wyników inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonej  w latach 2006 - 2007, między innymi   w Lasach Państwowych, organizacje pozarządowe, wojewódzkie zespoły specjalistyczne we współpracy z Ministerstwem Środowiska dokonują wyboru siedlisk przyrodniczych oraz ostoi gatunków, które mogą być potencjalnie włączone do sieci Natura 2000 jako obszary ochrony siedlisk.

Edward Marszałek - Rzecznik prasowy RDLP w Krośnie